Rotator Cuff: wat is het en waar dient het voor?

De rotator cuff, wat in het Nederlands ook wel het ‘Rotatorenmanchet’ wordt genoemd, bestaat uit vier verschillende spieren, welke samen behoren tot de spieren van de zogenaamde schoudergordel. Deze spieren hebben de taak om het kapsel, welke te vinden is rondom het schoudergewricht, op spanning te houden. Hierdoor worden luxaties (ontwrichtingen) tegengegaan en voorkomen. De rotator cuff bestaat, zoals zojuist genoemd, uit vier verschillende spieren. Dit zijn de onderschouderbladspier, de bovendoornspier, de onderdoornspier en de kleine ronde armspier. Meer hierover leest u in de volgende alinea. Samen vormen deze spieren de rotator cuff en spelen zij een belangrijke rol in de werking, gezondheid en de mogelijkheid tot het beweging binnen het schoudergewricht. Normaliter werkt de rotator cuff zoals deze bedoeld is; echter, dit is niet altijd het geval. Door blessures, scheuren, verwondingen of ander letsel kunnen er complicaties optreden binnen de rotator cuff.

Waaruit bestaat de schouder, het rotator cuff en wat doet deze precies?

De menselijke schouder bestaat uit botten en bindweefsels, maar ook uit pezen en spieren welke de verbinding maken tussen de arm en de romp. Het schoudergewricht beschikt over drie botten: het sleutelbeen, de rotator cuffbovenarm en het schouderblad. De schouder heeft daarnaast twee gewrichten, welke nauw met elkaar samenwerken. Dit is zodat wij onze armen kunnen bewegen. Het schoudergewricht is een zogenaamd kogel-en-holtegewricht. Dit is als volgt uit te leggen. De ‘kogel’ staat voor het bovenste, afgeronde deel van de bovenarm en de ‘holte’ betreft het komvormige deel van het schouderblad. Dit wordt ook wel de glenoïde genoemd; dit is het gedeelte, waar de kogel in past. Dankzij deze ‘samenwerking’ tussen gewrichten kan met de arm een draaibeweging gemaakt worden en de arm van en naar het lichaam bewogen worden. De rotatorenmanchet (de rotator cuff) is de groep van vier spieren, welke de bovenarm in het schouderblad trekken. Zij stabiliseren hiermee niet alleen het schoudergewricht, maar helpen ook met het uitvoeren van draaibewegingen van de arm. Echter, wanneer er een beschadiging binnen de rotator cuff bestaat – waarin het risico toe kan nemen naarmate ouder worden, een slechte lichaamshouding of letsel – kan het gebeuren dat de rotator cuff niet meer doet wat deze ‘hoort’ te doen.

Aandoeningen, blessures en ander letsel binnen de rotator cuff

Door beschadiging binnen de rotator cuff kunnen de pezen ontstoken raken en in het ergste geval, wanneer het letsel niet behandeld wordt, scheuren. Een aandoening welke vaak voorkomt binnen de rotator cuff is het zogenaamd ‘Impingementsyndroom’. Dit is een wetenschappelijke benaming voor de aandoening waarbij de pees – ofwel de pees-spierovergang – van de bovendoornspier ontstoken is. Dit betreffende gedeelte loopt door een soort nauwe tunnel. Wanneer het ontstoken gedeelte van de spier zich in deze ’tunnel’ bevindt, kan dit zorgen voor een (zeer) pijnlijke reactie. Het bewegen van de arm of het uitvoeren van (zware) handelingen kan moeilijk, pijnlijk of zelfs onmogelijk worden. Gelukkig kan een beschadiging binnen de rotator cuff veelal door rust en eventuele (fysio)therapeutische oefeningen vanzelf verdwijnen. Er bestaat een flink aantal geschikte oefeningen om het herstel van de rotator cuff te bevorderen. Indien u te maken heeft met een probleem binnen de rotatorenmanchet, is het aan te raden een bezoek te brengen aan de huisarts: hij of zij kan u meer vertellen en mogelijk een doorverwijzing naar een gespecialiseerde therapeut opperen.